روسیه جایی است که تاریخ و مدرنیته در هم آمیخته‌اند و سرزمین تضادها و فرصت‌های بی‌پایان را شکل داده اند. تحصیل در روسیه فراتر از کسب مدرک است؛ سفری است به عمق فرهنگی غنی و میراث علمی درخشان این کشور. در طول تاریخ، روسیه زادگاه دانشمندان و ادیبان برجسته‌ای بوده است. از مندلیف در شیمی تا پوشکین در ادبیات، از چخوف در داستان‌نویسی تا پاولوف در فیزیولوژی، این کشور همواره در عرصه‌های علمی و فرهنگی پیشتاز بوده است. از دانشگاه معتبر مسکو گرفته تا مراکز تحقیقاتی پیشرفته سن پترزبورگ، روسیه مقصدی عالی برای دانشجویان است. در این مقاله، شما را با جنبه‌های مختلف از سیستم آموزشی روسیه گرفته تا هزینه تحصیل در روسیه، آشنا خواهیم کرد. پس این مقاله را تا انتها مطالعه کنید تا دریچه‌ای به سوی آینده هیجان‌انگیز خود در روسیه بگشایید.
مهاجرت تحصیلی به روسیه
تحصیل در روسیه فرصتی استثنایی برای دانشجویان بین‌المللی است. این کشور با تاریخ غنی علمی و فرهنگی، هم اکنون میزبان دانشگاه‌های معتبر جهانی است. تحصیل در روسیه مزایای بسیاری دارد از جمله هزینه‌های نسبتاً پایین شهریه و زندگی، کیفیت بالای آموزش به ویژه در رشته‌های علوم، مهندسی و پزشکی و فرصت‌های متنوع برای تحقیق و پژوهش. بسیاری از دانشگاه‌های روسیه دوره‌های انگلیسی زبان ارائه می‌دهند، اما یادگیری زبان روسی می‌تواند تجربه فرهنگی عمیق‌تری را رقم بزند.
تحصیل در مقاطع مختلف در روسیه
روسیه تحصیلات باکیفیت و مقرون به صرفه از مقطع ابتدایی تا دکترا را ارائه می‌دهد. رشته‌های متنوعی از جمله پزشکی و مهندسی با امکان تحصیل به زبان انگلیسی و روسی در این کشور وجود دارد. دانشجویان میتوانند حین تحصیل کار کنند و فرصت‌های شغلی پس از فارغ‌التحصیلی را داشته باشند. در ادامه به صورت کامل در مورد تحصیل در مقاطع مختلف روسیه صحبت خواهیم کرد.
تحصیل در مدارس روسیه
نظام آموزشی روسیه شامل سه مرحله ابتدایی، متوسطه اول و متوسطه دوم است. تحصیلات در روسیه از 6 الی 7 سالگی شروع شده و تا 15 سالگی ادامه دارد. مدارس دولتی رایگان هستند. مدارس خصوصی و بین‌المللی نیز وجود دارند که هزینه بیشتری را میگیرند. دانش‌آموزان در پایان دوره متوسطه باید در آزمون سراسری دولتی شرکت کنند. تحصیل در مدارس روسیه می‌تواند چشم‌انداز جدیدی را پیش روی دانش‌آموزان قرار دهد و فرصت‌های شغلی و تحصیلی متنوعی را برای آنها فراهم کند. سال تحصیلی مدارس در روسیه از اول سپتامبر شروع میشود و تا 25 می ادامه دارد.
تحصیل در دوره کارشناسی در روسیه
تحصیل کارشناسی در روسیه فرصتی ارزشمند برای دانشجویان بین‌المللی است که به دنبال آموزش با کیفیت عالی و مقرون به صرفه هستند. دوره‌های کارشناسی معمولاً 4 ساله بوده و شامل دروس پایه و تخصصی می‌شوند. دانشگاه‌های روسیه بیش از 50 حوزه تحصیلی را پوشش می‌دهند، از رشته‌های سنتی مانند پزشکی و مهندسی تا رشته‌های نوظهور مانند هوش مصنوعی.
مزایای اصلی تحصیل در روسیه شامل هزینه‌های پایین شهریه و زندگی در مقایسه با کشورهای غربی، ارائه بورسیه‌های تحصیلی متعدد توسط دولت، عدم نیاز به آزمون ورودی دشوار، اعتبار جهانی مدارک و دانشگاه‌های معتبر است.
این شرایط، روسیه را به مقصدی جذاب برای دانشجویان بین‌المللی تبدیل کرده است، زیرا فرصت تحصیل در رشته مورد علاقه را با هزینه‌ای مناسب و در محیطی با استانداردهای بالای آموزشی فراهم می‌کند..
تحصیل کارشناسی ارشد در روسیه
روسیه فرصت‌های منحصر به فردی برای کسب مدرک کارشناسی ارشد با اعتبار جهانی در محیطی پیشرفته و مدرن ارائه می‌دهد. یکی از جذابیت‌های اصلی تحصیل در روسیه، هزینه‌های مقرون به صرفه و زندگی است که آن را به گزینه‌ای مطلوب برای دانشجویان تبدیل کرده است.
روسیه به ویژه در زمینه‌های مهندسی و علوم بهداشتی شهرت بالایی دارد. با این حال، طیف گسترده‌ای از رشته‌های تحصیلی از جمله مدیریت، امور مالی، مطالعات اوراسیا، طراحی، فناوری اطلاعات و اقتصاد نیز در دانشگاه‌های این کشور ارائه میشود. برای یافتن برنامه تحصیلی مناسب، دانشجویان میتوانند از ابزارهای جستجوی آنلاین استفاده کرده و گزینه‌های متنوع موجود را بررسی کنند.
تحصیل کارشناسی ارشد در روسیه گزینه‌ای مناسب برای تحصیل کم‌هزینه است. دوره تحصیل ارشد در روسیه 2 سال است و دانشجویان در این مدت اجازه کار دارند. بورسیه‌هایی مانند اسکالتچ و HSE نیز برای دانشجویان وجود دارد.
تحصیل دکترا در روسیه
دوره دکترا در روسیه، سومین سطح آموزش عالی است. این دوره معمولاً 2-3 سال طول می‌کشد و شامل تحقیق، آموزش و فعالیت‌های عملی است. دانشجویان پس از دفاع از پایان‌نامه، مدرک PhD دریافت می‌کنند. امکان دریافت بورسیه در روسیه در این مقطع نیز وجود دارد.
برای پذیرش، متقاضیان باید آزمون‌های ورودی را بگذرانند و مقالات ISI داشته باشند. شرایط پذیرش نسبتاً آسان است و امکان تحصیل بدون مدرک زبان نیز وجود دارد. دانشجویان دکتری میتوانند حین تحصیل کار کنند و پس از فارغ‌التحصیلی، امکان دریافت ویزای کار و اقامت دائم نیز وجود دارد. برای ویزای تحصیلی، ارائه مدارکی مانند پاسپورت، دعوتنامه دانشگاه و تست سلامت لازم است.
تحصیل در روسیه پزشکی
روسیه یکی از بهترین مقاصد تحصیل در رشته پزشکی است. مزایای آن شامل کیفیت بالای آموزش، هزینه پایین، عدم نیاز به آزمون ورودی و مدرک زبان و اعتبار جهانی مدارک است. دوره پزشکی عمومی در روسیه 6-7 سال طول می‌کشد و امکان تحصیل به زبان انگلیسی یا روسی وجود دارد.
دانشگاه‌های برتر پزشکی روسیه شامل سچینوا، پیراگوا، ملی سن پترزبورگ، پاولوف و فدرال کازان هستند. این دانشگاه‌ها رشته‌های مختلف پزشکی از جمله پزشکی عمومی، دندانپزشکی، داروسازی و تخصص‌های مختلف را ارائه می‌دهند.
پس از فارغ‌التحصیلی در رشته پزشکی می‌توانید تا 180 روز برای پیدا کردن کار در روسیه بمانید. درآمد پزشکان در روسیه بسته به تخصص متفاوت است و می‌تواند تا 80 هزار دلار در سال برسد.
تحصیل در روسیه دندانپزشکی
دوره دندانپزشکی در روسیه 5 ساله است و فارغ‌التحصیلان با مدرک دیپلم میتوانند برای آن درخواست دهند. پذیرش بر اساس نتایج آزمون ورودی است. شهریه سالانه تحصیل دندانپزشکی در روسیه بین 2,500 تا 11,800 دلار متغیر است.
شرایط پذیرش شامل اتمام دبیرستان با حداقل 50-60 درصد نمره کل و نمره خوب در درس های زیست‌شناسی، شیمی و تسلط به زبان انگلیسی است. دانشگاه‌های معروف برای تحصیل دندانپزشکی در روسیه شامل دانشگاه پیراگووا، دانشگاه رودن، دانشگاه دولتی پزشکی پاولوف و سچینوا هستند. دانشجویان میتوانند از بورسیه‌های دولتی روسیه استفاده کنند که شامل پوشش کامل هزینه شهریه و خوابگاه است.
شرایط تحصیل در روسیه
برای تحصیل در روسیه، ابتدا باید رشته و دانشگاه مورد نظر خود را انتخاب کنید. مدارک لازم شامل پاسپورت معتبر، ریز نمرات تحصیلی و مدارک تحصیلی و گواهی پایان تحصیلات متوسطه است. برای کارشناسی ارشد، مدرک کارشناسی 4 ساله و دیپلم دبیرستان لازم است. برای دکترا، مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد در رشته مرتبط مورد نیاز است.
برای رشته‌های پزشکی، داوطلبان باید در دروس زیست شناسی، شیمی و فیزیک و برای مهندسی، ریاضیات و فیزیک نمره لازم را کسب کرده باشند. برای سایر رشته‌ها مانند اقتصاد و هنر نیز تنها گواهی پایان تحصیلات متوسطه کافی می باشد. برای دوره‌های تخصصی پزشکی نیز، مدرک پزشکی عمومی لازم است. برای دکترای پزشکی، علاوه بر آن، گواهی دوره کارورزی و دستیاری نیز نیاز می باشد.
مدارک مورد نیاز تحصیل در روسیه
اسناد و مدارک لازم برای درخواست ویزای دانشجویی روسیه شامل موارد ذیل می‌باشد:
- گذرنامه معتبر: ارائه اصل و تصویر پاسپورت با حداقل 12 ماه اعتبار از تاریخ ورود به روسیه
- دعوتنامه رسمی: نامه پذیرش صادر شده توسط یک موسسه آموزش عالی مورد تایید در فدراسیون روسیه
- فرم‌های تکمیل شده: ارائه فرم‌های درخواست ویزا که به طور کامل و دقیق پر شده باشند
- عکس: دو قطعه عکس رنگی با زمینه سفید در ابعاد ۳.۵ × ۴.۵ سانتی‌متر (عکس باید جدید و مطابق با استانداردهای مورد نظر سفارت باشد)
- گواهی سلامت: ارائه نتیجه آزمایش HIV (ایدز) که منفی بودن آن را تایید کند
شرایط سنی تحصیل در روسیه
قوانین روسیه محدودیت سنی برای پذیرش دانشجو در آموزش عالی ندارد. متقاضیان باید تحصیلات متوسطه عمومی یا فنی‌حرفه‌ای را تکمیل کرده و مدارک معتبر ارائه دهند. این مدارک باید استانداردهای خاصی را رعایت کنند. الزامات مدارک به دانشگاه و برنامه مورد نظر بستگی دارد. تنها نیاز است که متقاضیان در آزمون‌های ورودی شرکت کنند.
حداقل معدل برای تحصیل در روسیه
در سیستم آموزشی روسیه، پذیرش دانشگاه‌ها معمولاً بر اساس نمرات آزمون ورودی است و نه شرط معدل. دانشگاه‌های روسی برای پذیرش دانشجویان خارجی، عمدتاً به نتایج آزمون‌های استاندارد بین‌المللی و مصاحبه توجه می‌کنند. البته، برخی رشته‌های خاص ممکن است الزامات دیگر داشته باشند.
با این حال، سیستم کلی پذیرش در روسیه بسیار انعطاف‌پذیرتر از بسیاری کشورهاست و فرصت‌های بیشتری برای دانشجویان با سوابق تحصیلی متنوع فراهم می‌کند. این رویکرد، امکان ورود به دانشگاه را برای طیف گسترده‌تری از متقاضیان فراهم می‌سازد.
مزایا و معایب تحصیل در روسیه
تحصیل در روسیه فرصت‌های جذابی را ارائه می‌دهد. کیفیت بالای آموزش، هزینه‌های نسبتاً پایین و تنوع فرهنگی از مزایای آن است. اما چالش‌هایی مانند سرمای شدید، موانع زبانی و تفاوت‌های فرهنگی نیز وجود دارد. دانشجویان باید آمادگی سازگاری با محیط جدید را داشته باشند. با این حال، این تجربه می‌تواند افق‌های جدیدی را بگشاید و مهارت‌های ارزشمندی را ایجاد کند.
با این حال، راهکارهایی مانند استفاده از خوابگاه‌های دانشجویی و مجوز کار پاره وقت برای دانشجویان ایرانی وجود دارد. در مجموع، مزایای تحصیل در روسیه بر معایب آن غلبه می‌کند و برخی از مشکلات قابل حل هستند.
مزایای اصلی تحصیل در روسیه عبارتند از
- ویزای تحصیلی آسان
- دانشگاه‌های مورد تأیید وزارتخانه‌های ایران
- تحصیل در بهترین دانشگاه های جهان
معایب تحصیل در روسیه عبارتند از:
- آب و هوای سرد
- هزینه بالای مسکن در مسکو به عنوان پایتخت
تحصیل در روسیه با مدرک دیپلم
تحصیل در روسیه با مدرک دیپلم فرصتی عالی برای دانشجویان ایرانی است. شرایط پذیرش در دانشگاه های روسیه تنها داشتن مدرک دیپلم معتبر، ویزای تحصیلی و مدارک لازم است. در کنار این موارد عدم نیاز به آزمون ورودی، امکان شرکت در دوره‌های پیش‌دانشگاهی و پادفک برای تقویت زبان نیز از مزایای مهم دیگر تحصیل در روسیه هستند. هزینه‌های تحصیل و زندگی در روسیه نسبتاً مناسب است، اما بسته به رشته و دانشگاه متغیر است.
هزینه تحصیل در روسیه
هزینه تحصیل در روسیه با وجود کیفیت بالای آموزشی بسیار مقرون به صرفه است. این کشور با داشتن دانشگاه‌های معتبر جهانی، گزینه‌ای جذاب برای تحصیلات عالی است. شهریه‌ها در این کشور در مقایسه با بسیاری از کشورهای غربی، نسبتاً پایین است، اما بسته به دانشگاه، رشته و مقطع تحصیلی بسیار متغیر می‌باشد.
علاوه بر شهریه، دانشجویان باید هزینه‌های زندگی، بیمه و گاهی دوره‌های آمادگی زبان را نیز در نظر بگیرند. با این حال هزینه‌های تحصیل به طور تقریبی در روسیه به این شکل هستند:
- کارشناسی : 3000 تا 5000 دلار سالانه
- کارشناسی ارشد : 3000 تا 7000 دلار سالانه
- دکتری : 3000 تا 7000 دلار سالانه
- پزشکی : 2000 تا 12000 دلار سالانه
- دندانپزشکی : 2000 تا 12000 دلار سالانه
تحصیل در روسیه بهتر است یا ترکیه؟
هر دو کشور گزینه‌های تحصیلی مقرون به صرفه برای دانشجویان بین‌المللی ارائه می‌دهند. در ترکیه، شهریه دانشگاه‌های دولتی بین 100 تا 4000 یورو در سال است، در حالی که در روسیه اکثر برنامه‌ها کمتر از 5000 یورو در سال هزینه دارند.
ترکیه دارای دانشگاه‌هایی با رتبه‌بندی بالا و شهرت خوب است، در حالی که روسیه در تلاش برای ارتقای رتبه دانشگاه‌های خود و قرار دادن آنها در رتبه های زیر 100 است. در روسیه نیاز به آزمون ورودی برای تحصیل وجود ندارد اما در ترکیه، از نوامبر 2021 آزمون سراسری MYOS برای پذیرش الزامی شده است. کار حین تحصیل در هر دو کشور امکان‌پذیر است. در ترکیه، دانشجویان میتوانند تا 20 ساعت در هفته کار کنند اما در روسیه محدودیت ساعت کار وجود ندارد، اما نیاز به مجوز کار همچنان است.
مقایسه دانشگاه‌های روسیه با ترکیه
در ادامه می توانید در جدولی مقایسه ای از برترین دانشگاه های ترکیه و روسیه را مشاهده کنید:
| رتبه جهانی | ترکیه | رتبه جهانی | روسیه | رتبه ملی |
| 336 | دانشگاه فنی خاورمیانه | 87 | دانشگاه دولتی مسکو | 1 |
| 404 | دانشگاه فنی استانبول | 315 | دانشگاه ایالتی سنت پترزبورگ | 2 |
| 431 | دانشگاه کوک | 319 | دانشگاه فنی دولتی باومن مسکو | 3 |
| 502 | دانشگاه بیلکنت | 342 | دانشگاه دوستی مردم روسیه | 4 |
| 514 | دانشگاه بغازیچی | 396 | دانشگاه فدرال کازان | 5 |
| 526 | دانشگاه سابانچی | 399 | مدرسه عالی اقتصاد | 6 |
| 711-720 | دانشگاه استانبول | 415 | موسسه فیزیک و فناوری مسکو | 7 |
| 761-770 | دانشگاه حاجت تپه | 418 | دانشگاه دولتی تومسک | 8 |
| 901-950 | دانشگاه آنکارا | 421 | دانشگاه دولتی نووسیبیرسک | 9 |
| 951-1000 | دانشگاه فنی یلدیز | 461 | دانشگاه ملی تحقیقات هسته ای | 10 |
تحصیل در روسیه بدون مدرک زبان
روسیه امکان تحصیل بدون مدرک زبان را فراهم کرده است. دانشجویان میتوانند به زبان روسی یا انگلیسی تحصیل کنند. برای تحصیل به زبان روسی، در بسیاری از دانشگاه‌ها نیز نیازی به مدرک زبان و یا شرکت در دوره پادفک الزامی نمی‌باشد. این انعطاف‌پذیری، فرصت‌های تحصیلی را برای دانشجویان بین‌المللی گسترش داده است. این رویکرد، روسیه را به مقصدی جذاب برای دانشجویان خارجی تبدیل کرده است.
کار هنگام تحصیل در روسیه
دانشجویان بین‌المللی میتوانند در اوقات فراغت خود در دانشگاه یا سازمان‌های وابسته به آن کار کنند. گاهی دفاتر بین‌الملل دانشگاه‌ها به دانشجویان در یافتن کار قراردادی کمک می‌کنند که در این صورت نیازی به مجوز از اداره کل مهاجرت وزارت کشور روسیه نیست. در سایر موارد، مجوز لازم است. مجوزها فقط برای دانشجویان دوره‌های تمام وقت در دانشگاه‌های معتبر دولتی صادر میشود.
به دلیل فشردگی تحصیل و چالش‌های تکالیف، دانشجویان وقت آزاد زیادی برای کار ندارند. بهتر است خانواده از دانشجو حمایت مالی کند یا مبلغی پس‌انداز شود تا دانشجو بتواند روی تحصیل خود تمرکز کند.
نتیجه گیری
تحصیل در روسیه فرصتی بی نظیر برای تجربه فرهنگی غنی و آموزش با کیفیت است. دانشگاه‌های معتبر روسیه طیف وسیعی از رشته‌ها را با هزینه‌های مناسب ارائه می‌دهند. کیفیت بالای آموزش، هزینه‌های نسبتاً پایین و امکان تحصیل بدون آزمون ورودی مزایای تحصیل در این کشور هستند. دانشجویان میتوانند بدون مدرک زبان در دانشگاه های روسیه پذیرش شوند و با شرکت در دوره‌های پادفک، مهارت‌های زبانی خود را تقویت کنند. در روسیه امکان کار حین تحصیل برای دانشجویان وجود دارد. چالش‌هایی زندگی در روسیه عبارتند از سرمای شدید و تفاوت‌های فرهنگی، اما در مجموع، مزایای تحصیل در روسیه و کیفیت دانشگاه های آن بر معایب آن غلبه می‌کند.
سوالات متداول
آیا با تحصیل در روسیه میشود اقامت و پاسپورت روس گرفت؟
بله طبق قانون جدید فدراسیون روسیه که در سال ۲۰۲۳ به تصویب رسید دانشجویان خارجی میتوانند درحین تحصیل اقامت موقت دریافت کنند و پس از اتمام تحصیل درخواست اقامت دائم بدهند و سپس با انجام پروسه های مختلف بعد از آن پاسپورت روسیه را دریافت کنند
شرایط اقامت دانشجویی در روسیه چگونه است؟
دانشجویان با ویزای تحصیلی میتوانند در طول دوره تحصیل در روسیه اقامت داشته باشند. آنها باید هر سال ویزای خود را تمدید کنند و در خوابگاه دانشجویی یا آپارتمان اجاره‌ای زندگی کنند.
رشته‌های پرطرفدار در روسیه کدامند؟
مهندسی، پزشکی، علوم کامپیوتر، اقتصاد، روابط بین‌الملل، زبان و ادبیات روسی و هنر از رشته‌های پرطرفدار برای دانشجویان خارجی در روسیه هستند.
آیا بورسیه تحصیلی برای دانشجویان خارجی در روسیه وجود دارد؟
بله، دولت روسیه و برخی دانشگاه‌ها بورسیه‌هایی برای دانشجویان خارجی ارائه می‌دهند. این بورسیه‌ها معمولاً شامل تخفیف شهریه، کمک هزینه زندگی و گاهی بیمه درمانی میشود.
هزینه زندگی دانشجویی در روسیه چقدر است؟
هزینه زندگی بسته به هر شهر متفاوت است. در مسکو و سن پترزبورگ دانشجویان باید ماهانه بین 300 تا 800 دلار برای مسکن، غذا و سایر هزینه‌ها در نظر بگیرند.
سیستم نمره‌دهی و ارزیابی در دانشگاه‌های روسیه چگونه است؟
سیستم نمره‌دهی معمولاً از 2 (ضعیف) تا 5 (عالی) است. امتحانات کتبی و شفاهی رایج هستند. حضور در کلاس‌ها اهمیت دارد و شرکت در پروژه‌های تحقیقاتی بخشی از ارزیابی هستند.