تحصیل در روسیه
روسیه، بزرگترین کشور جهان، با تاریخی غنی و فرهنگی متنوع، همواره مقصدی جذاب برای مهاجران بوده است. موقعیت جغرافیایی منحصربهفرد این کشور، پلی میان اروپا و آسیا، فرصتهای گوناگونی را در زمینههای مختلف برای مهاجران فراهم آورده است. در سالهای اخیر، روسیه به طور چشمگیری به یک کشور مهاجرپذیر تبدیل شده است و تلاشهای دولت برای جذب متخصصان و دانشجویان خارجی، این روند را آسانترکرده است.
یکی از مهمترین مزایای روسیه برای مهاجران، بهویژه دانشجویان، امکان تحصیل در رشتههای پزشکی با کیفیت بالا و هزینه مناسب است. دانشگاههای پزشکی روسیه از اعتبار جهانی برخوردارند و برنامههای آموزشی آنها مطابق با استانداردهای بینالمللی ارائه میشود. هزینه تحصیل و زندگی در روسیه نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی و آمریکایی کمتر است، که این موضوع، تحصیل در این کشور را برای بسیاری از دانشجویان بینالمللی مقرونبهصرفهتر میکند.
به غیر از مزایایی که از آن نام بردیم، روسیه دارای فرهنگ غنی و تاریخ طولانی در زمینه پزشکی است. دانشجویان در حین تحصیل، فرصت آشنایی با روشهای نوین درمانی و بهرهمندی از تجربیات اساتید برجسته را خواهند داشت. همچنین، زندگی و تحصیل در روسیه به دانشجویان امکان میدهد تا با فرهنگ و زبان روسی آشنا شوند و تجربهای بینالمللی و ارزشمند را کسب کنند. این عوامل، روسیه را به یک مقصد جذاب برای تحصیل پزشکی تبدیل کرده است.
تحصیل پزشکی در روسیه چند سال طول میکشد؟

مدت زمان تحصیل پزشکی در روسیه برخلاف دوره پزشکی در ایران که ۷ ساله است، معمولاً ۶ سال است. تنها یک دانشگاه در روسیه است که تحصیل پزشکی در آن دوره ۷ ساله دارد و آن دانشگاه لومونوسف است. این دوره آموزشی جامع، دانشجویان را برای ورود به دنیای پزشکی آماده میکند. دانشگاههای روسیه برنامههای درسی خود را بر اساس استانداردهای بینالمللی تنظیم کردهاند و تلاش میکنند تا فارغالتحصیلانی با دانش و مهارت کافی تربیت کنند. در طول این 6 سال، دانشجویان دروس تئوری و عملی متعددی را میگذرانند و در بیمارستانها و مراکز درمانی مختلف، تجربیات بالینی ارزشمندی را کسب میکنند.
یکی از مزایای تحصیل پزشکی در روسیه، امکان ورود به دانشگاهها بدون نیاز به شرکت در آزمون ورودی سختگیرانه است. این موضوع، فرصتی مناسب برای دانشجویان بینالمللی فراهم میکند تا بدون دغدغههای پیچیده، در رشته مورد علاقه خود به تحصیل بپردازند. هر سال تحصیلی در دانشگاههای روسیه شامل دو ترم است، که هر ترم حدود 4 تا 5 ماه طول میکشد. در مجموع، دانشجویان پزشکی در روسیه 12 ترم تحصیلی را پشت سر میگذارند تا مدرک خود را دریافت کنند. بسیاری از دانشجویان تحصیل راحت را در روسیه تجربه میکنند چون سیستم آموزشی با کیفیت بالا و استادان مجرب و دلسوز به دانشجویان کمک میکنند تا در مسیر تحصیلی خود موفق شوند.
دانشگاههای مورد تایید وزرات بهداشت ایران در روسیه در سال 2025
وزارت بهداشت هرساله لیستی را جهت دانشگاه های مورد تایید وزارت اعلام میکند و دانشجویانی که در این دانشگاهها مشغول به تحصیل میشوند، میتوانند پس از اتمام تحصیل جهت ادامه تحصیل و کار در ایران مشغول شوند. لیست دانشگاه های روسیه مورد تایید وزارت بهداشت در سال ۲۰۲۵ شامل موارد زیر است:
- دانشگاه دولتی لومونوسف مسکو (Lomonosov Moscow State University)
- دانشگاه ملی تحقیقات پزشکی پیراگوا روسیه (Pirogov Russian National Research Medical University)
- دانشگاه پاولوف سن پترزبورگ (Pavlov First Saint Petersburg State Medical University)
- دانشگاه ملی سن پترزبورگ (Saint Petersburg State University)
- دانشگاه فدرال کازان (Kazan Federal University)
- دانشگاه دولتی نووسیبیرسک (Novosibirsk State University)
- دانشگاه یوداکیموا مسکو (معروف به دانشگاه سماشکو – A.I. Evdokimov Moscow State University of Medicine and Dentistry) – فقط رشته دندانپزشکی
- دانشگاه تومسک (Tomsk State University)
نمونه دانشگاه های غیرتایید در روسیه سال 2025
دانشگاههای زیادی در کشور روسیه وجود دارند که ممکن است مورد تایید وزارت بهداشت ایران نباشند اما رتبه و رنکینگ بالا و حتی تاییدیه اروپا و آمریکا را نیز شامل میشوند. شهریه دانشگاههای غیرتایید روسیه در دانشگاههای مختلف از 2500 دلار سالیانه شروع میشود تا 14000 دلار در سال هم میرسد. از نمونه دانشگاه های غیرتایید روسیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- دانشگاه سچینوا
- دانشگاه دوستی ملل روسیه (رودن)
- دانشگاه سینرژی
- دانشگاه آستاراخان
- دانشگاه مچنیکوف
- دانشگاه پدیاتریچسکی
- دانشگاه ولگوگراد
- دانشگاه چابکسری
- دانشگاه لوباچفسکی
- دانشگاه مدیکال کازان
هزینههای تحصیل پزشکی در روسیه
نام دانشگاه | شهریه کورس روسی | شهریه کورس انگلیسی |
---|---|---|
سچينووا | 1250000 روبل | 1100000 روبل |
پیراگوا | 1000000 روبل | 1000000 روبل |
سماشکو | 660000 روبل | ندارد |
رودن | 9450 دلار | 11000 دلار |
سیبرگ | 650000 روبل | 7000 دلار |
ارگ اس او | 437800 روبل | ندارد |
لومونوسف | 734000 روبل | ندارد |
پاولوف | 448500 روبل | 512000 روبل |
ملی سن پترزبورگ | 536000 روبل | 546500 روبل |
میچنیکوف | 398,000 روبل | 490000 روبل |
چابکسری | 218000 روبل | 225000 روبل |
آستاراخان | 212000 روبل | 245200 روبل |
فدرال کازان | 477000 روبل | 594000 روبل |
مدیکال کازان | 600000 روبل | 600000 روبل |
لوباچووسکی | 275000 روبل | 410000 روبل |
ولگوگراد | 398,000 روبل | 465000 روبل |
فاراسترن | 320000 روبل | 495000 روبل |
پدیا | 435000 روبل | 497000 روبل |
میفی | 298800 روبل | ندارد |
ام گ او پ پ | 37500 روبل | ندارد |
پسکوف | 195000 روبل | 225000 روبل |
اوفا | 490000 روبل | 490000 روبل |
بورسیه پزشکی در روسیه

بورسیه پزشکی در روسیه فرصتی برای دانشجویان پزشکی است که با حمایت مالی، تحصیل در دانشگاههای معتبر روسی را دنبال کنند. این بورسیهها میتوانند شامل هزینههای شهریه، مسکن، و حتی کمک هزینه زندگی باشند. انواع مختلفی از بورسیه پزشکی در روسیه وجود دارد، برخی توسط سفارت روسیه ارائه میشوند و برخی دیگر توسط وزارت علوم روسیه.
برای گرفتن بورسیه پزشکی در روسیه، دانشجویان باید شرایط خاصی را داشته باشند، که معمولاً شامل نمرات تحصیلی بالا، سابقه تحصیلی درخشان، و گاهی اوقات مصاحبه و ارائه مدارک پزشکی است. مورد توجه است که شرایط هر بورسیه میتواند متفاوت باشد.
نحوه گرفتن بورسیه پزشکی در روسیه بستگی به نوع بورسیه دارد. برخی از بورسیهها، مستقیماً از طریق دانشگاههای روسیه ارائه میشوند، و برخی دیگر از طریق وزارت علوم روسیه یا نهادهای دیگر قابل دسترسی هستند. سایتهای زیادی موجود هستند که دانشجویان میتوانند با مراجعه به این سایتها یا صفحه رسمی دانشگاه، از شرایط بورسیه مطلع شوند.
تحصیل پزشکی در روسیه به زبان انگلیسی
تحصیل پزشکی در روسیه به زبان انگلیسی، با توجه به سطح زبان، فرصتهای متفاوتی را پیش روی دانشجویان قرار میدهد. در حالی که یادگیری زبان انگلیسی در ایران، به دلیل آموزشهای قبلی، ممکن است آسانتر باشد، اما برای دانشجویان با هدف مهاجرت به کشورهای انگلیسی زبان یا بازگشت به ایران، تحصیل به زبان انگلیسی توصیه میشود. در مقابل، دانشجویان با هدف ماندن و کار در کشورهای عضو اتحادیه شوروی سابق، زبان روسی را برای یادگیری انتخاب میکنند.
نکته مهم این است که برخی رشتههای پزشکی، نیازمند تجربه عملی هستند. این تجربه، از طریق تعامل و ارتباط با بیماران متنوع در طول تحصیل در روسیه به دست میآید. در نتیجه، دانشجویان پزشکی که قصد ادامه تحصیل در روسیه را دارند، باید به این جنبه نیز توجه کنند. همچنین، دانشجویان در سالهای سوم به بعد تحصیل، ممکن است از حمایتهای آموزشی برای یادگیری زبان روسی بهرهمند شوند.
برخی دانشگاههای روسیه، دروس پزشکی را تا پایان دوره به زبان انگلیسی تدریس میکنند، در حالی که برخی دیگر، دروس را تا نیمه دوره به زبان انگلیسی و سپس به دلیل ماهیت تجربی و عملی این رشته، به زبان روسی ارائه میدهند. این تغییر زبان، به منظور فراهم کردن تجربیات عملی و ارتباط با بیماران در محیط واقعی پزشکی است.
نمونه دانشگاه هایی که کورس آنها تا آخر به انگلیسی است:
- پزشکی و دندان دانشگاه سچینوا
- پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه رودن
- پزشکی دانشگاه کازان
- پزشکی و دندان دانشگاه فاراسترن
- پزشکی و دندان دانشگاه لوباچفسکی
- پزشکی و دندان پزشکی دانشگاه پاولوف
- پزشکی و دندان دانشگاه ولگوگراد
برترین و بهترین دانشگاه های پزشکی در روسیه 2025
نام دانشگاه | رتبه در روسیه از نظر QS |
---|---|
دانشگاه سچینوا | 1 |
دانشگاه لومونوسف | 2 |
دانشگاه پیراگوا | 3 |
دانشگاه رودن | 4 |
دانشگاه ملی سن پترزبورگ | 5 |
دانشگاه پاولوف | 6 |
دانشگاه فدرال کازان | 7 |
شرط معدل برای تحصیل در پزشکی روسیه

شرط معدل برای تحصیل پزشکی در روسیه، از دانشگاهی به دانشگاه دیگر متفاوت است و بسته به رشته و سال تحصیلی متغیر میباشد. معمولا، معدل بالای 17 یا 18 از 20 برای پذیرش در رشتههای پزشکی و دندانپزشکی در روسیه، شرط ورود محسوب میشود. این شرط معدل، در کنار سایر فاکتورها مانند نمرات آزمون ورودی، مهمترین شرط ورود به دانشگاههای معتبر روسی است.
دانشگاههای مختلف روسیه، با توجه به سطح علمی و رقابت موجود، ممکن است شرایط متفاوتی را برای پذیرش دانشجویان جدید در نظر بگیرند. بنابراین، متقاضیان باید با دقت، شرایط و الزامات پذیرش هر دانشگاه را بررسی کنند. برخی از دانشگاههای برتر روسی، ممکن است شرایط سختتری را برای پذیرش دانشجویان با معدل پایینتر در نظر بگیرند و بر روی سایر فاکتورهای انتخابی، مانند آزمون ورودی، تاکید بیشتری داشته باشند.
به طور خلاصه، معدل بالا به عنوان شرط مهمی برای ورود به رشتههای پزشکی و دندانپزشکی در روسیه محسوب میشود، اما تنها عامل تعیین کننده نیست و بسیاری از دانشجویان، با معدل پایینتر نیز در بسیاری از دانشگاههای روسیه در حال تحصیل هستند.
تحصیل در دوره تخصص و فوق تخصص پزشکی در روسیه
تحصیل در دورههای تخصص و فوقتخصص پزشکی در روسیه، با توجه به کیفیت بالای آموزش و هزینههای نسبتا پایینتر نسبت به برخی کشورهای غربی، برای بسیاری از پزشکان جذابیت دارد. متقاضیان باید ابتدا در یک دانشگاه پزشکی معتبر در روسیه، مدرک پزشکی خود را اخذ کرده باشند. پس از آن، برای ورود به دورههای تخصص و فوقتخصص، نیاز به گذراندن آزمونهای ورودی و معیارهای خاص هر دانشگاه و تخصص مورد نظر است.
دورههای تخصص و فوقتخصص پزشکی در روسیه، اکثرا به زبان روسی تدریس میشوند، بنابراین تسلط به این زبان برای دانشجویان ضروری است. مدت این دورهها، از چند سال تا چندین سال متغیر است و بر اساس رشته و سطح تخصصی، متفاوت خواهد بود. همچنین، شرایط پذیرش و هزینههای تحصیل در هر دانشگاه و تخصص، باید از طریق منابع رسمی دانشگاه مورد نظر بررسی شود. تخصص و فوق تخصص رشته های پزشکی در روسیه به دلیل اینکه طول دوره های تخصصی در ایران ۴ ساله و در روسیه اکثرا ۲ ساله هستند مورد تایید وزارت بهداشت ایران نیستند جز در شرایطی که برای رشتهای که طول دوره تخصص در ایران و روسیه برابری داشته باشد. میتوان گفت که دانشجویانی که تخصص و فوق تخصص را از دانشگاه های روسیه بگیرند ، در ایران فقط دوره تخصصشان ارزشیابی میگردد.
آزمون ورودی برای رشته پزشکی در روسیه

آزمون ورودی رشته پزشکی در روسیه، برخلاف کنکور ایران که عمدتاً بر مباحث عمومی تمرکز دارد، بر دانش تخصصی علوم پایه پزشکی متمرکز است. آزمون دانشگاههای مختلف متفاوت است و بصورت کلی شامل سوالاتی در مورد زیستشناسی، شیمی و زبان است. سطح دشواری آزمون ورودی روسیه، به طور کلی پایین تر از کنکور ایران در بخش علوم پایه تلقی میشود، و بیشتر نیازمند یادگیری زبان روسی یا انگلیسی مطالب درسی است.
در کنار آزمون ورودی، راههای دیگری برای تحصیل در رشته پزشکی در روسیه نیز وجود دارد. برخی دانشگاههای روسیه، بدون آزمون ورودی، برای تحصیل دانشجو میپذیرند؛ اما این دانشگاهها، اکثراً توسط وزارت بهداشت ایران مورد تایید قرار نمیگیرند. بنابراین، متقاضیان باید به طور دقیق، صلاحیت و اعتبار دانشگاههای مورد نظر را بررسی کرده و مطمئن شوند که مدرک تحصیلی آنها، بهمنظور ادامهی تحصیل یا کار در ایران، به رسمیت شناخته خواهد شد. دانشگاه هایی مثل رودن و ملی سن پترزبورگ از این دانشگاه ها هستند.